Lịch sử vùng đất Nam Bộ từ lâu đã nhận được sự quan tâm của nhiều nhà khoa học trong và ngoài nước. Sự tồn tại của vương quốc cổ Phù Nam gắn liền với nền
văn hóa Óc Eo, quá trình khai khẩn đất hoang, mở mang bờ cõi, khẳng định chủ quyền về phía Nam, các chính sách phát triển kinh tế của các chúa Nguyễn và vương triều Nguyễn, của lưu dân Việt,…là những vấn đề được nghiên cứu khá nhiều. Bài viết này góp thêm cách nhìn về vấn đề tồn tại và biến mất của vương quốc cổ Phù Nam, sự tồn tại của cư dân Phù Nam cổ sau khi vương quốc cổ Phù Nam biến mất. Ngoài ra, bài viết cũng góp phần giải thích về một số tên gọi của các địa danh gắn liền với lịch sử Nam Bộ xưa và nay, như Cần Giờ, Đồng Nai, Sài Gòn, Bến Nghé,...